Preposición
As preposicións
As preposicións
son morfemas independentes invariables.
Preposicións simples
As preposicións simples máis usuais son:
A, agás, ante, até, baixo, cabo, canda, cara a, con, contra, de, deica, desde, en, entre, malia, para, perante, por, segundo, sen, so, sobre, tras.
Ocasionalmente, outras formas poden funcionar como preposicións:
Conforme, consonte, diante, durante, excepto, fóra, mediante, menos, onda, salvo, senón, tirante.
Función
Funcionan de NEXO de subordinación entre o antecedente e
o seu complemento.
Serven para marcar a función sintáctica dalgúns
constituíntes da frase (Mod. da FN: o libro de Antía) ou da oración ( ¡tira
con todo!: C. Prep.).
Perde o seu valor sintáctico propio ao integrarse noutras
formas gramaticais complexas (ex. por mor de, houben de...)
Valores semánticos
Espacial: locativo (no cine), direccional (para
o cine), posición inferior (baixo o moble), aproximación (preto
do cine).
Temporal: situación (ás dez), simultaneidade (canda
ti), duración (durante a función).
Modal: modo (entrar de gatas), exclusión (agás
un), privación (sen diñeiro), substitución (gato por lebre),
adición (ademais de nós), oposición (contra el), reciprocidade (entre
eles), compañía (con todos), finalidade (para vós),inferioridade
(baixo o mandato), posesión (de María).
Causal: (por iso)
Instrumental: (coa man)
Material: (de papel)
Locucións preposicionais
Aproximación: acerca de, canto a, a respecto de, verbo
de...
Causal: co gallo de, co adaxo de, por causa de, por
mor de...
Causal enfático: a forza de, a poder de...
Dirección: cara a...
Exclusión: bardante de, fóra de...
Finalidade: a prol de, a favor de...
Oposición: en fronte de, fronte de...
Proximidade: á beira de, a carón de, a rentes de, á
par de, xunta de...
Superioridade espacial: encol de...
Substitución: en troques de, en lugar de...